नवी दिल्ली : भारतीय जनता पक्षाचे माजी राष्ट्रीय अध्यक्ष आणि सध्या केंद्रीय आरोग्य व रसायन मंत्री असलेले जगत प्रकाश नड्डा यांची राष्ट्रीय लोकशाही आघाडीकडून (एनडीए) उपराष्ट्रपतीपदासाठी अधिकृत उमेदवारी जाहीर करण्यात आली आहे. एनडीएच्या वरिष्ठ नेत्यांच्या बैठकीत हा निर्णय घेण्यात आला असून नड्डा यांचा राजकीय अनुभव, संघटनात्मक बांधणीतील कौशल्य आणि संघाशी असलेली जवळीक पाहता त्यांची निवड संसदीय समन्वयासाठी महत्त्वाची ठरणार असल्याचे सांगितले जात आहे.
नड्डा यांची निवड केवळ औपचारिक उमेदवारी नसून एनडीएच्या पुढील राजकीय दिशा आणि विरोधी पक्षांपुढे निर्माण होणाऱ्या आव्हानांचा विचार करून करण्यात आल्याचे जाणकारांचे म्हणणे आहे. राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघ आणि अखिल भारतीय विद्यार्थी परिषद या दोन्ही संघटनांमध्ये त्यांचे दीर्घकालीन कार्य आणि संघटनेतील नाळ मजबूत असल्याने ते केंद्र सरकार आणि राज्यांतील समन्वय अधिक बळकट करू शकतील, अशी अपेक्षा आहे.
धनखड यांचा राजीनामा आणि चर्चेचा सूर
मावळते उपराष्ट्रपती जगदीप धनखड यांनी २१ जुलै २०२५ रोजी अनपेक्षित राजीनामा दिल्याने उपराष्ट्रपतीपदाची निवडणूक अपरिहार्य झाली. अधिकृतरीत्या त्यांच्या राजीनाम्याचे कारण ‘आरोग्यविषयक’ असल्याचे सांगितले जात असले तरी राजकीय वर्तुळात यामागे केंद्र सरकारशी निर्माण झालेले अंतर्गत मतभेद असल्याच्या चर्चा सुरू आहेत. उपराष्ट्रपतीपदावर असताना, विशेषतः पश्चिम बंगालचे राज्यपाल म्हणून काम करत असताना, धनखड यांचं मुख्यमंत्री ममता बॅनर्जी यांच्याशी सतत वादविवाद झाल्याने त्यांचं नाव कायम चर्चेत राहिलं. त्यामुळेच त्यांच्या अकस्मात राजीनाम्याला राजकीय अर्थही लावले जात आहेत.
जेपी नड्डा : एक संघटनात्मक शिल्पकार
जेपी नड्डा यांचा राजकीय प्रवास विद्यार्थ्यांच्या चळवळीतून सुरू झाला. पाटणा येथे २ डिसेंबर १९६० रोजी जन्मलेल्या नड्डा यांनी पाटणा विद्यापीठातून पदवी घेतल्यानंतर हिमाचल प्रदेश विद्यापीठातून कायद्याचे शिक्षण पूर्ण केले. १९७० च्या दशकात जयप्रकाश नारायण यांच्या संपूर्ण क्रांती आंदोलनात त्यांनी सहभाग घेतला. याच काळात त्यांनी एबीव्हीपीतून सक्रिय राजकारणात पाऊल ठेवले.
हिमाचल प्रदेश विधानसभेत त्यांनी १९९३ ते २००३ आणि २००७ ते २०१२ या कालावधीत आमदार म्हणून काम पाहिले. २०१४ मध्ये नरेंद्र मोदी यांच्या नेतृत्वाखालील पहिल्या केंद्र सरकारमध्ये त्यांनी केंद्रीय आरोग्य आणि कुटुंब कल्याण मंत्री म्हणून आयुष्मान भारतसारख्या महत्त्वाकांक्षी योजनेची अंमलबजावणी केली. त्यानंतर २०१९ मध्ये त्यांची भाजपचे कार्यकारी अध्यक्ष म्हणून नेमणूक झाली आणि २०२० पासून ते पक्षाचे राष्ट्रीय अध्यक्ष म्हणून कार्यरत आहेत. त्यांच्या नेतृत्वात भाजपने अनेक राज्यांत सत्ता राखण्यात आणि नव्याने जिंकण्यात मोठे यश मिळवले.
सध्या ते राज्यसभेचे खासदार असून गुजरात राज्याचे प्रतिनिधीत्व करतात. त्याचबरोबर राज्यसभेचे सभागृह नेते म्हणूनही ते जबाबदारी पार पाडत आहेत. आता उपराष्ट्रपतीपदाच्या उमेदवारीमुळे त्यांचा राजकीय प्रवास आणखी उच्चस्थानी पोहोचण्याच्या मार्गावर आहे.
एनडीएने नड्डा यांची निवड करून एक अनुभवी, संतुलित आणि संघटनात्मक दृष्टिकोन असलेला चेहरा पुढे केला आहे, जो संसदेतील विविध पक्षांमध्ये समन्वय राखण्यासाठी उपयुक्त ठरेल, असा विश्वास एनडीए नेत्यांनी व्यक्त केला आहे.